Kontrolki w samochodzie – czy wiesz, co oznaczają?

Kontrolki w samochodach pełnią bardzo ważną funkcję w komunikacji między pojazdem a jego właścicielem. Informują nas o aktualnym stanie technicznym auta, wspierają w codziennej eksploatacji i ostrzegają w przypadku zaistnienia różnego rodzaju nieprawidłowości. Każda zmotoryzowana osoba powinna więc wiedzieć, które sygnały wymagają natychmiastowej reakcji z naszej strony, a które mają jedynie charakter informacyjny. Znajomość poszczególnych ikonek w samochodzie zwiększa naszą pewność za kierownicą, a ponadto może pomóc uchronić nas przed widmem kosztownych napraw. W tym artykule przedstawimy znaczenie kolorystyki poszczególnych komunikatów. Wymienimy też, jak najwięcej ikon, by kompleksowo ująć ten temat. Zapraszamy do lektury wszystkich kierowców – zarówno tych pragnących odświeżyć wiedzę, jak i osoby mniej doświadczone!

Krótka historia kontrolek samochodowych

Początki kontrolek w autach sięgają prostych wskaźników, które informowały o podstawowych funkcjach pojazdu, takich jak włączenie świateł czy zaciągnięcie hamulca ręcznego. Z czasem pojawiły się analogowe wskaźniki, pozwalające na dokładniejsze monitorowanie parametrów pracy auta, m.in. obrotów silnika czy temperatury płynu chłodniczego. Rozwój elektroniki przyniósł wprowadzenie jeszcze bardziej zaawansowanych systemów, które automatycznie wykrywają usterki i sygnalizują je na desce rozdzielczej. Obecnie kontrolki stanowią integralną część rozbudowanych systemów diagnostycznych, informując kierowcę zarówno o bieżącej pracy pojazdu, jak i o poważniejszych awariach wymagających interwencji – natychmiastowej lub nieco odroczonej w czasie.

Kontrolki w samochodzie – specyfikacja kolorystyczna

Kontrolki umieszczone na desce rozdzielczej mają jasno określone znaczenie. Jedne z nich pomagają kierowcy w rozpoznaniu ewentualnych problemów z autem, inne mają jedynie charakter informacyjny. W historii motoryzacji już dawno utarł się sposób klasyfikacji ikon bazujący na poszczególnych kolorach:

1. Zielone i niebieskie kontrolki pełnią funkcję informacyjną i nie sygnalizują żadnych usterek. Pokazują, że dana funkcja w pojeździe została aktywowana.
    
2. Pomarańczowe i żółte kontrolki w aucie pełnią funkcję ostrzegawczą. Informują kierowcę o potencjalnych nieprawidłowościach. Nie zawsze jednak oznaczają awarię, ale sugerują, że dany układ może nie działać poprawnie.
    
3. Czerwone kontrolki na desce rozdzielczej wskazują na poważniejsze usterki wymagające natychmiastowego działania – dalsza jazda w takim przypadku może stanowić zagrożenie i pogłębiać problem. Wyjątkiem jest ikona z literą „P” lub wykrzyknikiem w kółku, która zazwyczaj informuje o zaciągniętym hamulcu ręcznym.

Po przekręceniu kluczyka w stacyjce większość kontrolek powinna się na chwilę zapalić – to standardowa procedura testowa. Gdy silnik zacznie pracować, wszystkie ikony powinny zniknąć, z wyjątkiem tych, które informują o aktywnych funkcjach pojazdu. Jeśli któraś z żółtych lub czerwonych kontrolek pozostaje widoczna, może to oznaczać nieprawidłowość wymagającą diagnostyki w serwisie.

Zielone i niebieskie ikonki w samochodzie – o czym nas informują?

Zielone i niebieskie kontrolki na desce rozdzielczej pełnią wyłącznie funkcję informacyjną.  Ich zadaniem jest wskazywanie, które systemy są aktualnie aktywne, co ułatwia kontrolę nad pojazdem. Wyróżniamy: 

• Kontrolki związane z oświetleniem pojazdu – zielone kontrolki informują o włączonych światłach mijania, pozycyjnych i przeciwmgielnych, natomiast niebieska kontrolka wskazuje aktywne światła drogowe.
   
• Kierunkowskazy i światła awaryjne – migająca strzałka oznacza włączony kierunkowskaz, a jednoczesne miganie obu strzałek odpowiada działaniu świateł awaryjnych.
   
• Funkcje dodatkowe – w zależności od modelu auta mogą pojawić się kontrolki informujące m.in. o działaniu tempomatu, asystencie ruszania pod górę, systemie wspomagania parkowania czy aktywnej poduszce powietrznej.

Co ciekawe, nie ma żadnej kontrolki, która informowałaby nas o niskim poziomie płynu do spryskiwaczy. Ten musimy uzupełniać samodzielnie i na bieżąco monitorować jego stan. Na zdjęciu: produkt marki De Secreto.

Żółta kontrolka – opis kontrolek na desce rozdzielczej

Pomarańczowe lub żółte kontrolki w samochodzie mają charakter ostrzegawczy, ale nie muszą od razu świadczyć o poważnej awarii. Najczęściej informują o usterce systemu, który nadal działa, ale może wymagać diagnozy lub uzupełnienia płynów eksploatacyjnych. Niektóre z nich pełnią jedynie funkcję przypomnienia – jak ikona dystrybutora paliwa, która sygnalizuje niski poziom paliwa w baku i konieczność zatankowania w najbliższym czasie. Wyróżniamy następujące kontrolki:

• rezerwa paliwa;
• niedomknięty wlew paliwa;
• immobilizer (kłódka i kluczyk lub kluczyk)
• zbyt duże lub za niskie ciśnienie oleju;
• awaria świateł;
• niski poziom ciśnienia w oponach;
• awaria poduszki powietrznej;
• uszkodzenie skrzyni biegów;
• wada systemu ESP (systemu stabilizacji toru jazdy);
• awaria świec żarowych;
• awaria wtrysków;
• awaria akumulatora
• oblodzona nawierzchnia.

Które z tych kontrolek wymagają z naszej strony natychmiastowej wizyty u mechanika? Żółte kontrolki w samochodzie – tych ikon nie należy ignorować:

1. Rezerwa paliwa – informuje nas, że w baku zostało niewiele paliwa. Zazwyczaj jest to jeszcze ok. 5-10 litrów. Wówczas należy zatrzymać się na najbliższej stacji paliw i zatankować.
2. Niedomknięty wlew paliwa – należy zatrzymać pojazd i sprawdzić, czy poprawnie zakręciliśmy pokrywę wlewu.
3. Niskie ciśnienie w oponach – jazda ze zbyt niskim ciśnieniem w oponach nie jest zalecana. Dlatego koniecznie trzeba się zatrzymać przy najbliższym wulkanizatorze i dopompować koło lub koła.
4. Zbyt duże lub za niskie ciśnienie oleju – ikona oliwiarki (dzbanka z dzióbkiem) oznacza problem z układem smarowania silnika, np. za niskie ciśnienie oleju lub jego brak. Należy zatrzymać silnik, ponieważ dalsza jazda grozi zatarciem jednostki napędowej. Zaleca się uzupełnienie poziomu oleju.
5. Awaria akumulatora – gdy zaświeci się ikona akumulatora, należy sprawdzić jego mocowanie, funkcjonalność alternatora lub stan samego akumulatora.
6. Awaria świateł zewnętrznych – należy zwrócić uwagę na stan żarówek i bezpieczników lub w najbliższym czasie udać się do serwisu.
7. Awaria systemu wtrysku – to poważna usterka, którą trzeba jak najszybciej wyeliminować.
8. Uszkodzenie skrzyni biegów – konieczna będzie rychła wizyta u mechanika.
9. Awaria świec żarowych – to kolejna usterka, której należy się szybko pozbyć.
10. Kontrolka poduszki powietrznej – zaleca się włączenie poduszek powietrznych w opcjach samochodu. Jeśli kontrolka świeci mimo ich włączenia, należy zdiagnozować problem w serwisie.
11. Awaria systemu ESP – w tym przypadku również trzeba czym prędzej udać się do mechanika.
12. Usterka immobilizera – ikona kluczyka lub kłódki wskazuje na problemy z rozpoznaniem kluczyka przez komputer pojazdu. Na początek warto wymienić baterie, ale jeśli to nie pomoże, zaleca się wizytę u mechanika.

Największą trwogę w kierowcach budzi jednak kontrolka zaworu, znana także jako „check engine”. Poświęcimy jej poniższy akapit.

„Check engine” – kontrolka w samochodzie, która jest zmorą każdego kierowcy

Kontrolka „check engine”, przedstawiana jako żółta lub pomarańczowa ikona w kształcie silnika, sygnalizuje problem związany z jednostką napędową – najczęściej dotyczy awarii układu wtrysków lub sterowania elektronicznego. Jej zapalenie się oznacza, że któryś z czujników wykrył rażącą nieprawidłowość. Taki sygnał może wskazywać zarówno na drobną usterkę, jak i poważniejszy problem techniczny. W razie pojawienia się tego komunikatu warto zachować spokój i możliwie szybko odwiedzić warsztat. Mechanik za pomocą komputera diagnostycznego odczyta kod błędu i zidentyfikuje jego źródło. Może to być np. awaria czujnika, kłopot z przepływomierzem powietrza lub niesprawność zaworu EGR. Warto pamiętać, że szybka reakcja pozwala uniknąć poważniejszych uszkodzeń.

Niewielu właścicieli aut wie, że na rynku znajdują się preparaty służące do mycia silnika. Po dokładnym wyczyszczeniu komory można łatwiej zdiagnozować potencjalne usterki. Na zdjęciu: produkt marki Cartec.

Co, gdy „check engine” zapali się podczas jazdy?

W przypadku zapalenia się kontrolki „check engine” najważniejsze to zachować spokój i nie lekceważyć sygnału. Często w takiej sytuacji samochód przełącza się w tryb awaryjny, który ogranicza moc i obroty silnika, co ma na celu ochronę jednostki napędowej przed kolejnymi uszkodzeniami. Dalsza jazda w tym trybie może jednak pogłębić problem, dlatego zaleca się możliwie szybkie skonsultowanie usterki z mechanikiem. Jeśli jednak pojazd nie wykazuje żadnych objawów pogorszenia pracy, warto zatrzymać się w bezpiecznym miejscu, wyłączyć silnik i odczekać kilka minut. Gdy po ponownym uruchomieniu kontrolka zgaśnie, będzie to oznaczać, że przyczyną nieprawidłowości mógł być chwilowy błąd odczytu.

Podczas odwiedzin u mechanika warto jednak dokładnie sprawdzić, co było przyczyną zapalenia się kontrolki silnika. Co więcej, wbrew opiniom fachowców niektórzy błędnie zalecają odłączenie akumulatora w celu zresetowania kontrolki silnika – owszem, kontrolka wówczas zniknie, ale i tak pojawi się za jakiś czas. Ponadto należy również wystrzegać się polegania na diagnozach mechaników, którzy twierdzą, że wystarczy skasować błąd za pomocą komputera – to ryzykowne działanie, które może prowadzić do poważniejszych usterek i kosztownych napraw.

Czerwone kontrolki w samochodzie – opis

Czerwone kontrolki w aucie, podobnie jak czerwone światło na drodze, zazwyczaj oznaczają konieczność natychmiastowego zatrzymania pojazdu. W wielu przypadkach dalsza jazda może być niemożliwa lub stwarzająca duże zagrożenie. Jeśli nie jesteśmy w stanie kontynuować jazdy, należy wezwać pomoc. Co dokładnie sygnalizują konkretne czerwone kontrolki w aucie?: 

1. Czerwony wykrzyknik – wskazuje na zaciągnięty hamulec ręczny. Jeśli po opuszczeniu ręcznego ikona nie znika, komputer pojazdu informuje nas o problemie w układzie hamulcowym.
2. Niezapięte pasy – to ikona ludzika przepasanego pasami. Jeśli się świeci, oznacza, że któryś z pasażerów nie zapiął pasów. W nowszych autach wraz z tą kontrolką w samochodzie wybrzmiewa intensywne pikanie.
3. Niedziałające poduszki powietrzne – pojawienie się tej ikony oznacza, że poduszki powietrzne nie wystrzelą w przypadku wypadku.
4. Podwójny trójkąt – pojawia się na desce rozdzielczej, gdy korzystamy ze świateł awaryjnych.
5. Ikona drzwi – któreś z drzwi są otwarte. Problem może również dotyczyć niedomkniętej klapy bagażnika.
6. Czerwona kontrolka niskiego ciśnienia oleju – pojawia się, gdy poziom oleju drastycznie spada i należy zatrzymać pojazd.
7. Kontrolka wysokiej temperatury płynu chłodniczego – samochód się przegrzewa ze względu na brak płynu chłodniczego. Należy go czym prędzej uzupełnić.
8. Ikona kierownicy – wskazuje nieprawidłowości w działaniu układu kierowniczego.
9. Kontrolka układu hamulcowego – mówi nam o zużyciu klocków hamulcowych lub usterce jednego z czujników. Może też wskazywać na brak płynu hamulcowego.
10. Kontrolka akumulatora – jeśli jest czerwona, musimy zatrzymać pojazd. Akumulator albo nie ma mocy, albo brakuje mu ładowania (np. ze względu na usterkę alternatora).
11. Kontrolka z napisem „ABS” – mówi nam, że system ABS nie działa.
12. Sygnalizator ogólny – czerwony wykrzyknik pojawia się, gdy komputer pojazdu próbuje zwrócić naszą uwagę na bliżej nieokreślony problem z samochodem.

W przypadku rozładowania akumulatora przydatnym narzędziem może się okazać prostownik elektroniczny marki Rooks. Na zdjęciu: model OK-03.0021 (12/24 V).

Nietypowe kontrolki w samochodzie

W motoryzacji panuje prosta zależność – im nowsze auto, tym więcej ma kontrolek, a same ikony wypadają bardziej precyzyjnie. Czasami z jednej klasycznej kontrolki w samochodzie powstaje kilka, które dokładniej wskazują daną nieprawidłowość. Obok nich mamy też coraz więcej innych kontrolek. Oto kilka przykładów:

• kontrolka wykrycia zmęczenia kierowcy;
• kontrolka działającego systemu utrzymywania pasa ruchu (Lane Assist);
• kontrolka „śnieżynki” (ostrzegająca o zamarzniętej nawierzchni);
• kontrolka asystenta parkowania.

To tylko kilka przykładów nietypowych kontrolek w samochodzie. Producenci stosują różne oznaczenia w zależności od marki i modelu pojazdu.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o kontrolki w samochodzie

Co oznaczają żółte kontrolki w aucie?

Pomarańczowe lub żółte kontrolki w samochodzie ostrzegają nas o zaistniałych usterkach albo wskazują na konieczność szybkiego sprawdzenia wskazanego układu. Przykładowo: informują o niskim poziomie płynów, zużyciu części czy problemach z elektroniką pojazdu.

Czy można jeździć z kontrolką „check engine”?

Zapalona kontrolka „check engine” oznacza problem z silnikiem – jeśli jest żółta, należy jak najszybciej udać się do warsztatu. Gdy przybierze kolor czerwony, trzeba natychmiast zatrzymać pojazd, by uniknąć wystąpienia poważnych uszkodzeń.

Jakie są nietypowe kontrolki w samochodzie?

W nowoczesnych samochodach coraz częściej pojawiają się nietypowe kontrolki, które precyzyjnie informują o działaniu konkretnych systemów wspomagania. Ich liczba rośnie wraz z poziomem zaawansowania technologicznego pojazdu i może różnić się w zależności od producenta.